Urologia dziecięca to obszar medycyny, który zajmuje się diagnostyką, leczeniem oraz profilaktyką schorzeń w obrębie układu moczowo-płciowego dzieci.
Urolog dziecięcy to lekarz medycyny, który specjalizuje się w chorobach układu moczowego (nerek, moczowodów, pęcherza, cewki moczowej) oraz narządów płciowych u chłopców. W przypadku najmłodszych pacjentów diagnozuje i leczy m.in. wady wrodzone, zakażenia układu moczowego, nietrzymanie moczu czy stulejkę.
Główne obszary pracy urologów dziecięcych to rozpoznawanie i leczenie:
Urolodzy dziecięcy wykonują specjalistyczne badania diagnostyczne, które ułatwiają postawienie właściwej diagnozy, takie jak badanie USG (np. USG jąder), cystoskopia czy badania moczu, a także przeprowadzają zabiegi chirurgiczne.
Wszelkie niepokojące objawy oraz dolegliwości związane z układem moczowym oraz układem moczowo-płciowym powinny być podstawą do odbycia konsultacji urologicznej.
Dzieci i młodzież powinny zostać objęte opieką urologa dziecięcego, kiedy występują u nich:
W przypadku problemów urologicznych bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie schorzenia oraz wdrożenie odpowiedniej terapii. Bagatelizowanie przykrych dolegliwości nie tylko powoduje dyskomfort, ale prowadzić może także do groźnych powikłań. Konsultację u specjalisty należy więc odbyć najszybciej, jak to możliwe.
Prawidłowe przygotowanie do wizyty w gabinecie urologa może pomóc w szybszym zdiagnozowaniu choroby. Przed konsultacją urologiczną warto przypomnieć sobie wszystkie występujące objawy, ich nasilenie oraz to, kiedy się pojawiły. Pozwoli to ocenić postęp i stadium przypadłości.
Tak jak w przypadku innych konsultacji specjalistycznych, konieczne jest przedstawienie lekarzowi listy przyjmowanych leków – niezależnie, czy są to leki przyjmowane stale, leki bez recepty, przeciwbólowe czy suplementy diety. Urolog może także zapytać o historię medyczną, czyli przebyte choroby oraz o występujące w rodzinie schorzenia.
Jeśli wcześniej zostały wykonane badania diagnostyczne, takie jak badanie USG, badania krwi, moczu czy biopsja, należy zabrać wyniki ze sobą. To pomoże urologowi lepiej poznać stan zdrowia oraz zaproponować najlepszą metodę leczenia.
Poza szczegółowym wywiadem lekarskim, podczas którego urolog dopytuje o występujące dolegliwości, stopień ich nasilenia, historię medyczną czy wyniki wykonanych wcześniej badań, konsultacja urologiczna może obejmować także badanie fizykalne. Wielu pacjentów obawia się tego i czuje skrępowanie, jednak nie ma ku temu powodów. Zadaniem urologa jest udzielenie profesjonalnej pomocy medycznej, dlatego nie należy się wstydzić ani stresować.
Badanie fizykalne zwykle obejmuje palpację brzucha. To delikatne badanie, którego celem jest sprawdzenie, czy nie występują guzy, nieprawidłowości w narządach wewnętrznych czy powiększenie pęcherza. Na podstawie przeprowadzonego wywiadu i wyników badań, lekarz stawia diagnozę i proponuje najkorzystniejsze metody leczenia – przepisuje odpowiednie leki (np. antybiotyki w przypadku infekcji), kieruje na zabiegi chirurgiczne lub proponuje terapie wspomagające.
Koszt wizyty u urologa lub urologa dziecięcego może się różnić w zależności od placówki czy konkretnego lekarza. Specjalistyczna konsultacja urologiczna kosztuje zwykle od 200 do 500 złotych.
Terapia urologiczna, nazywana także uroterapią, jest kompleksowym rodzajem terapii, której celem jest leczenie dysfunkcji układu moczowo-płciowego i mięśni dna miednicy, odpowiadających za kontrolę nad oddawaniem moczu i stolca.
Uroterapia dziecięca obejmuje leczenie zaburzeń czynnościowych układu moczowo-płciowego, takich jak nietrzymanie moczu (zarówno nocne, jak i dzienne), trudności z mikcją, częstomocz, naglące parcia czy zatrzymanie moczu. Terapia ta ma charakter kompleksowy – opiera się nie tylko na leczeniu objawów, ale także na edukacji dziecka i rodziców w zakresie prawidłowych nawyków toaletowych, technik relaksacyjnych i odpowiedniego nawodnienia organizmu. W zależności od potrzeb, może być wzbogacona o ćwiczenia mięśni dna miednicy, terapię manualną oraz biofeedback.
Ważnym elementem terapii jest także praca nad eliminacją nieprawidłowych wzorców mikcji, które często pojawiają się w wyniku stresu, presji otoczenia lub nieświadomego powstrzymywania moczu. Dlatego w wielu przypadkach niezbędna okazuje się współpraca z psychologiem dziecięcym, który pomoże zidentyfikować i przepracować przyczyny emocjonalne trudności. Jeżeli problemy mają podłoże neurologiczne (np. w przypadku pęcherza neurogennego), konieczna może być również konsultacja z neurologiem dziecięcym.
Terapia dostosowywana jest indywidualnie do wieku, etapu rozwoju dziecka oraz charakteru dolegliwości, a jej celem jest nie tylko poprawa komfortu codziennego funkcjonowania, ale także wsparcie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego małego pacjenta.
Lekarz urolog może skierować pacjenta na terapię urologiczną, jeśli diagnoza wskazuje na potrzebę dłuższego leczenia, wsparcia fizjoterapeutycznego lub psychoterapeutycznego. Zwykle ma to miejsce, kiedy pacjent cierpi z powodu zaburzeń mikcji o różnym podłożu, kamicy nerkowej czy przewlekłych zakażeń układu moczowego. Dla kobiet ten rodzaj terapii może być zalecana w leczeniu częstomoczu, zaburzeń opróżniania pęcherza, obniżenia narządów miednicy mniejszej i dolegliwości bólowych w obrębie miednicy. Uroterapia wykorzystywana jest także jako element wspierający powrót do pełnej funkcjonalności pęcherza i przywrócenia prawidłowego napięcia mięśni po porodzie lub operacjach ginekologicznych.
Terapia urologiczna u mężczyzn jest wskazana wówczas, kiedy pacjent boryka się z problemem z oddawaniem moczu – nietrzymaniem, zatrzymaniem czy częstomoczem. Może być pomocna w przypadku przewlekłego zespołu bólowego miednicy (CPPS), który może obejmować ból jąder, prostaty, odbytu czy dolnej części pleców, a także przy zaburzeniach erekcji i funkcji seksualnych związanych z dysfunkcją mięśni dna miednicy. Uroterapia może być także wykorzystywana przy zaburzeniach związanych z prostatą, np. jej łagodnym rozrostem lub stanami zapalnymi. U dorosłych pacjentów schorzenia w obrębie układu moczowo-płciowego także mogą mieć podłoże psychiczne. Do takich dolegliwości zaliczamy zespół pęcherza nadreaktywnego (OAB), którego objawy nasila stres, czy psychogenne zaburzenia mikcji (np. zatrzymanie moczu w sytuacjach lękowych). Pomocy neurologa z kolei wymagać może wystąpienie pęcherza neurogennego, czyli zaburzeń mikcji spowodowanych uszkodzeniem układu nerwowego, lub nietrzymanie moczu wynikające z uszkodzenia nerwów obwodowych.
W zależności od występujących objawów i problemu, urolog może zlecić przeprowadzenie:
Uroflowmetria (przepływ cewkowy) jest prostym, nieinwazyjnym, bezpiecznym i łatwo dostępnym testem, który mierzy przepływ moczu w trakcie mikcji. Badanie to umożliwia ocenę sprawności pęcherza moczowego oraz cewki moczowej.
Podczas badania pacjent oddaje mocz do urządzenia, które przypomina sedes. Urządzenie analizuje szybkość oddawania moczu oraz jego ilość oddawaną w ciągu sekundy. Dodatkowo mierzy objętość oddanego moczu. Wynik analizuje lekarz urolog. Elementem badania jest ocena ultrasonograficzna objętości zalegającego w pęcherzu moczu po mikcji. Badanie można rozszerzyć o ocenę czynności mięśni krocza w czasie mikcji (EMG). Interpretacja badania w dużym stopniu zależy od uważnej interpretacji klinicznej doświadczonego urologa lub nefrologa.
Wskazaniem do wykonania uroflowmetrii są zaburzenia w oddawaniu moczu, takie jak:
Na badanie należy przyjść z pełnym pęcherzem, aby uzyskać jak najlepszą miarodajność. Wystarczy, aby pacjent powstrzymał się przed oddawaniem moczu na 3-4 godziny przed badaniem. Ważne jest, aby unikać spożywania alkoholu i kofeiny, które mogą podrażniać pęcherz i wpłynąć negatywnie na wynik. Jeśli badany przyjmuje leki moczopędne lub ma jakiekolwiek problemy zdrowotne, które mają związek z układem moczowym, należy poinformować o tym lekarza.
Podczas uroflowmetrii ważna jest wygoda, dlatego dobrze jest wybrać odzież, która nie krępuje ruchów. Całe badania trwa kilka minut.
Dziecko przed badaniem powinno być napojone w sposób naturalny. Około godzinę przed uroflowmetrą i powinno wypić adekwatną do wieku porcję napoju. Dodatkowo, na wizytę również należy zabrać ze sobą napój (najlepiej wodę), aby można było dopoić dziecko bezpośrednio przed badaniem.
Uroflowmetria powinna być wykonana po zgłoszeniu przez dziecko potrzeby oddania moczu. Nie należy dopytywać dziecka, czy chce już oddać mocz ani przymuszać go do tej czynności. Czasem konieczne jest dwu lub trzykrotne wykonanie pomiaru w czasie wizyty (w cenie jednego badania). W dniu badania należy wykonać toaletę krocza dziecka. Badanie nie może zostać przeprowadzone u dzieci z miesiączką, biegunką czy wymiotami.
Urolodzy dziecięcy, którzy przyjmują najmłodszych pacjentów w naszym centrum medycznym w Warszawie, to lekarze medycyny z odpowiednim doświadczeniem klinicznym. Są specjalistami w zakresie urologii dziecięcej, a także chirurgami dziecięcymi. Interdyscyplinarne i kompleksowe podejście oraz umiejętność współpracy z najmłodszymi sprawiają, że konsultacje urologiczne przebiegają w miłej i przyjaznej atmosferze.
Chirurg dziecięcy oraz specjalista urologii dziecięcej. Zastępca ordynatora Oddziału Klinicznego Chirurgii i Urologii Dziecięcej i Pediatrii Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Warszawie. Zajmuje się leczeniem zachowawczym i operacyjnym chorób układu moczowego i płciowego u najmłodszych. Posiada tytuł doktora nauk medycznych i aktywnie uczestniczy w działalności naukowej oraz szkoleniowej.
Chirurg dziecięcy oraz specjalista urolog dziecięcy z wieloletnim doświadczeniem klinicznym. Pełni funkcję zastępcy ordynatora Oddziału Urologii Dziecięcej w Instytucie „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”. Jest krajową konsultantką w dziedzinie urologii dziecięcej. Zajmuje się m.in. leczeniem wad wrodzonych, przepuklin oraz schorzeń urologicznych u małych pacjentów. Posiada stopień doktora nauk medycznych i ceni holistyczne podejście do leczenia dzieci.
Chirurg dziecięcy oraz specjalista urologii dziecięcej – posiada europejski tytuł specjalisty urologa dziecięcego (FEAPU). Posiada wieloletnie doświadczenie kliniczne, zdobywane m.in. na Oddziale Urologii Dziecięcej w Instytucie „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”. Zajmuje się diagnostyką oraz leczeniem schorzeń układu moczowo-płciowego u dzieci, w tym leczeniem operacyjnym wad wrodzonych i nowotworów.
Chirurg dziecięcy oraz specjalista w zakresie urologii dzieci. Pracuje w Klinice Urologii Dziecięcej Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”. Doświadczenie zdobywał także w Klinice Chirurgii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Zajmuje się diagnostyką oraz leczeniem wad wrodzonych, infekcji oraz innych schorzeń urologicznych u dzieci
Wizyty u urologa oraz urologa dziecięcego nie warto odkładać na później. Nieleczone schorzenia w obrębie układu moczowo-płciowego mogą wiązać się z nieprzyjemnymi konsekwencjami w przyszłości.
