Cierpi na nią wiele kobiet w wieku rozrodczym, zwykle pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Jej objawy skutecznie wyłączają z codziennego życia, powodują silny ból podbrzusza i miednicy, a także innych części ciała. Jest przyczyną nieregularnych miesiączek, dyskomfortu jelitowego, wahań nastroju, a niekiedy także powodem problemów z zajściem w ciążę czy uniemożliwiającym jej donoszenie.
Endometrioza, bo o niej mowa, to przewlekła choroba ginekologiczna, która miewa bardzo różne oblicza. Według szacunków cierpieć na nią może nawet 15% kobiet na świecie, w tym 3 miliony Polek. Endometrioza – co to jest i jak wygląda? Jakie są objawy endometriozy i jak leczyć tę chorobę? Odpowiadamy w naszym artykule.
Endometrioza – co to jest? Jakie są objawy endometriozy?
Endometrioza to przewlekła choroba ginekologiczna, o której jest szczególnie głośno w ostatnich latach. Przez wiele lat kobiety cierpiały w domowym zaciszu, a prawidłowa diagnostyka tego schorzenia była bardzo ograniczona. Medialny rozgłos oraz nowe metody rozpoznawania i łagodzenia objawów sprawiły, że o endometriozie mówi się coraz więcej, uświadamiając kobiety, że nie muszą cierpieć w samotności i mogą podjąć walkę z chorobą.
Co to jest endometrioza i jak powstaje?
Przyczyną tej dolegliwości jest nadmierny rozrost tkanki macicy (endometrium) w obrębie podbrzusza. Endometrium to naturalnie wyścielająca jamę macicy tkanka, której zadaniem jest tworzenie odpowiednich warunków do zagnieżdżenia i rozwoju komórki jajowej. U kobiet z endometriozą rozrasta się ona i przemieszcza do innych narządów. Może występować w obrębie układu rozrodczego kobiety – na jajnikach, jajowodach, na szyjce macicy, a nawet w jelitach, pęcherzu moczowym czy płucach. Wszystkie miejsca, w których niepożądanie rozrosło się endometrium, reagują na zmiany hormonalne, związane z cyklem menstruacyjnym. Podczas miesiączki zaczynają krwawić, co sprawia silny ból i prowadzi do powstawania licznych stanów zapalnych, a w ich następstwie także zmian anatomicznych narządów. Jednak endometrioza może sprawiać ból nie tylko podczas miesiączki, co dodatkowo utrudnia funkcjonowanie chorującym kobietom i obniża jakość codziennego życia. Choroby nie można wyleczyć w stopniu całkowitym, a leczenie polega na jak najskuteczniejszym łagodzeniu jej przejawów i zahamowaniu rozwoju.
Jak wygląda endometrioza?
Wiele Pacjentek zadaje sobie pytanie, jak wygląda endometrioza. Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi, a u każdej kobiety endometrioza może wyglądać inaczej. Wszystko zależy od lokalizacji ognisk tkanki endometrium oraz tego, jak bardzo zaawansowane są powstałe zmiany.
Najczęściej diagnozowane są trzy typy endometriozy: otrzewnowa, jajnikowa i głęboko naciekająca. Stopień zmian określany jest poprzez klasyfikację: stopień I (minimalny), stopień II (łagodny), stopień III (umiarkowany), stopień IV (ciężki).
Endometrioza otrzewnowa rozwija się głównie na narządach w obrębie miednicy mniejszej – w jelitach czy w pęcherzu moczowym oraz na narządach jamy brzusznej. To najbardziej powszechny i najczęściej rozpoznawany typ endometriozy. Rozrost tkanki endometrium na jajnikach nazywany jest endometriozą jajnikową. Jest częstą przyczyną powstawania torbieli endometrialnych i zrostów. Endometrioza jajnikowa może prowadzić do wystąpienia problemów z płodnością, poprzez obniżenie funkcjonalności jajników. Schorzenie, w którym tkanka endometrium nacieka na inne narządy na głębokość większą niż 5mm, nazywane jest endometriozą głęboko naciekającą. To poważny stan, którego bagatelizowanie może prowadzić do bardzo silnych dolegliwości bólowych i poważnych powikłań, takich jak zwężenie jelita i moczowodu, niedrożność przewodu pokarmowego czy niewydolność nerek.
Chociaż choroba ta jest coraz lepiej poznawana, wciąż bardzo trudna jest precyzyjna odpowiedź na pytanie, jak wygląda endometrioza. Warto zaznaczyć, że organizm każdej Pacjentki jest inny, a objawy endometriozy mogą być niezależne od lokalizacji zmian oraz stopnia ich zaawansowania.
Endometrioza – objawy
W przypadku wielu kobiet od wystąpienia objawów endometriozy do jej prawidłowego rozpoznania mija wiele lat, ponieważ ta choroba jest bardzo podstępna, a jej symptomy – niejednoznaczne. W tym czasie Pacjentki muszą mierzyć się z szeregiem objawów, do których najczęściej należą:
- nieregularne, bolesne i obfite miesiączki,
- krwawienie i plamienie śródcykliczne,
- ból podbrzusza i pleców,
- bolesne oddawanie moczu, parcie na pęcherz, częstomocz,
- ból podczas stosunków płciowych,
- ból podczas wypróżniania, wzdęcia, zaparcia, biegunki,
- wahania nastroju.
Za pierwsze objawy endometriozy przyjmuje się dolegliwości ze strony układu rozrodczego, takie jak problemy z nieregularnie pojawiającym się, obfitym krwawieniem, któremu towarzyszy silny ból, a także występowanie krwawienia śródcyklicznego, ból podczas stosunku oraz trudności z zajściem w ciążę. Niekiedy Pacjentki bagatelizują te oznaki, uznając je za część kobiecej natury. Nie warto jednak tego robić i przy wystąpieniu niepokojących dolegliwości niezwłocznie skonsultować się z ginekologiem.
Przejawy endometriozy nie zawsze jednak dotykają układu rozrodczego. Cechą charakterystyczną tego schorzenia jest możliwość rozwoju w nieoczywistych miejscach oraz dawanie nieoczywistych symptomów. Nietypowe objawy endometriozy to:
- ból pleców, barków i ramion,
- promieniujący ból nóg,
- ból w obrębie klatki piersiowej, występowanie duszności,
- występowanie zgagi i refluksu,
- ból głowy, migrena,
- chroniczne zmęczenie, problemy ze snem.
Właśnie nietypowe objawy endometriozy sprawiają, że diagnoza tej choroby jest utrudniona i może trwać wiele miesięcy. Co więcej, czasem endometrioza rozwija się bezobjawowo i nie towarzyszą jej niemal żadne dolegliwości. Sposobem na przyspieszenie trafnej diagnozy jest holistyczne i indywidualne podejście do każdej Pacjentki oraz regularne badania profilaktyczne.
Endometrioza – jakie badania należy wykonać?
Jakie badania przy endometriozie są wskazane? W rozpoznaniu tego schorzenia niezwykle istotną rolę odgrywają badania obrazowe. Warto więc wykonać USG dopochwowe, USG jamy brzusznej, tomografię komputerową czy laparoskopię. Pozwalają one na zlokalizowanie przerostu tkanki oraz określenie stopnia zaawansowania choroby. Zdarza się, że podstawowe badania ultrasonograficznie nie są wystarczające – wtedy wskazane jest wykonanie rezonansu magnetycznego, który jest w stanie ujawnić nawet bardzo drobne zmiany.
Nowoczesną metodą wykrywania przerostu endometrium jest badanie krwi, pozwalające na wykrycie markera raka jajnika CA-125. Oprócz wystąpienia tego nowotworu, wzrost stężenia CA-125 jest zauważalny także w przebiegu endometriozy.
Jak leczyć endometriozę? Czy endometrioza jest groźna?
Po odpowiedzi na pytanie, jakie badania endometriozy wykonać, równie ważne jest zdefiniowanie możliwych metod leczenia. Jak leczyć endometriozę? Podstawową metodą jest wdrożenie farmakoterapii, czyli środków z grupy gestagenów oraz leków hormonalnych. Celem gestagenów jest zatrzymanie postępu schorzenia, natomiast tabletki antykoncepcyjne są stosowanie w celu złagodzenia objawów endometriozy i bolesnych dolegliwości. W przypadku endometriozy, przy której leczenie farmakologiczne jest nieskuteczne, stosowane są metody operacyjne. Najpowszechniejszy zabieg, nazywany laparoskopią, ma charakter nieinwazyjny i koncentruje się na usunięciu zmian powstałych w wyniku endometriozy. Nie u wszystkich Pacjentek okaże się on jednak skuteczny. W zaawansowanych przypadkach endometriozy i zmianach endometrialnych na wielu narządach, konieczne może być przeprowadzenie bardziej skomplikowanej operacji, a nawet usunięcie macicy i jajników. Jest to jednak metoda zalecana kobietom, które nie planują posiadania dzieci, ponieważ jej konsekwencją jej wywołanie przedwczesnej menopauzy.
Czy endometrioza jest groźna? Czym grozi nieleczona endometrioza?
Tak jak każde schorzenie, endometriozy nie wolno bagatelizować. Nawet jeśli jej objawy nie są uciążliwe lub pojawiają się rzadko, lepiej skierować się do gabinetu ginekologicznego i wykonać niezbędne badania. Większość Pacjentek odczuwa jednak tak silny ból, że starają się znaleźć przyczynę i rozwiązać problem. Czym grozi nieleczona endometrioza? Wczesna diagnoza jest istotna z medycznego punktu widzenia, gdyż pozwolenie endometriozie na rozrost może mieć opłakane skutki i prowadzić m.in. do obumarcia nerki, niedrożności przewodu pokarmowego, problemów w obrębie układu moczowego oraz bezpłodności.
Endometrioza – co to jest, objawy, jak wygląda i jak leczyć? Podsumowanie
Endometrioza – co to jest i jak wygląda? To nieuleczalna choroba ginekologiczna o charakterze przewlekłym, której przebieg polega na rozroście tkanki endometrialnej w obrębie układu rozrodczego i innych narządów. Objawy endometriozy mogą różnić się w zależności od danej Pacjentki, stopnia zaawansowania czy umiejscowienia zmian. Zwykle towarzyszy jej jednak silny ból, którego natężenie wzrasta wraz z pojawieniem się krwawienia menstruacyjnego. Dostępne są metody łagodzenia objawów, dzięki którym możliwe jest przywrócenie chorującym kobietom komfortu życia.
Endometrioza to bardzo podstępne schorzenie, przy którym wyjątkowo ważne jest wczesne rozpoznanie oraz przebywanie pod stałym nadzorem lekarza ginekologa.
Jeśli potrzebujesz profesjonalnej diagnostyki lub leczenia ginekologicznego, zapraszamy do zapoznania się z ofertą ekspertów-ginekologów MediPark!
